Hoàn thiện khung pháp lý, đảm bảo an toàn nợ công trong giới hạn

Báo cáo tại Hội nghị, bà Nguyễn Xuân Thảo - Phó Cục trưởng Cục QLN&TCĐN cho biết, với 410 đầu việc trên toàn bộ các mặt công tác của năm 2018 đã được Cục QLN&TCĐN thực hiện hiệu quả.

Cụ thể, trong năm 2018, Cục QLN&TCĐN đã tích cực triển khai đồng bộ quy định của Luật Quản lý nợ công, đặc biệt là việc thực hiện chức năng nhiệm vụ của Bộ Tài chính trong quản lý nợ công. Trong đó các hoạt động về xây dựng chính sách, thể chế, Cục QLN&TCĐN đã chủ trì, phối hợp với các đơn vị trong và ngoài Bộ Tài chính triển khai nghiên cứu, xây dựng và trình các cấp có thẩm quyền các văn bản pháp mang tính cải cách mạnh mẽ, góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng vốn nợ công, tăng cường kiểm soát và công khai minh bạch. Đáng chú ý là năm 2018, Cục QLN&TCĐN đã phối hợp với các đơn vị trong Bộ triển khai công tác xây dựng 06 Nghị định hướng dẫn Luật Quản lý nợ công, tổ chức tốt các cuộc họp Ban soạn thảo, Tổ biên tập. Tới nay đã hoàn thành trình Chính phủ ban hành toàn bộ 06 Nghị định do Bộ Tài chính chủ trì soạn thảo, đảm bảo thời hạn hiệu lực cùng với hiệu lực của Luật Quản lý Nợ công từ ngày 1/7/2018. Cùng với đó, Cục QLN&TCĐN cũng đã trình Bộ ban hành 03 thông tư do Cục QLN&TCĐN chủ trì soạn thảo để hướng dẫn thực hiện các Nghị định nêu trên.

Bên cạnh đó, đơn vị cũng đã tổ chức tốt việc tiếp nhận và triển khai các nhiệm vụ mới của Bộ Tài chính theo quy định của Luật Quản lý nợ công; Chủ động chuẩn bị các điều kiện về tổ chức bộ máy, củng cố hệ thống số liệu về nợ công, xây dựng và chuẩn hóa để đưa vào áp dụng các quy trình quản lý tại Cục.

Thông tin về công tác đàm phán ký kết hiệp định vay nước ngoài, tại Hội nghị, bà Nguyễn Xuân Thảo cho biết, năm 2018, Cục QLN&TCĐN đã chủ trì đàm phán ký kết 14 hiệp định vay ODA, vay ưu đãi nước ngoài với tổng trị giá 1.250triệu USD. Công tác tham gia ý kiến đối với các đề xuất dự án cũng được Cục QLN&TCĐN đặc biệt chú trọng mẫu hóa các quy trình đánh giá, chủ chương đầu tư, thẩm định nghĩa vụ trả nợ của chủ dự án... giúp ý kiến tham gia của các đơn vị được thông nhất và đảm bảo được các nội dung cơ bản theo yêu cầu của Lãnh đạo Bộ. Kết quả trong năm 2018, đã tham gia góp ý cho 134 đề xuất và báo cáo nghiên cứu tiền khả thi cho các dự án vay vốn ODA, vay vốn ưu đãi của các nhà tài trợ nước ngoài với tổng số vốn tài trợ dự kiến khoảng 4.148 triệu USD trong nhiều lĩnh vực như giao thông, các dự án cơ sở hạ tầng ứng phó với biến đổi khí hậu, y tế, cải tạo đô thị.

Đánh giá về việc cho vay lại chính quyền địa phương, bà Nguyễn Xuân Thảo khẳng định, với sự ra đời của Luật Quản lý nợ công năm 2017, hành lang pháp lý cho công tác quản lý nợ và CVL CQĐP trở nên cụ thể và rõ ràng hơn, nhất là với Nghị định số 97/2017/NĐ-CP và Nghị định số 93/2017/NĐ-CP. Các quy định công khai, minh bạch về tỷ lệ, điều kiện vay lại đã góp phần đẩy nhanh quá trình xác định cơ chế tài chính trong nước cũng như thẩm định cho vay lại để sàng lọc các dự án của địa phương không đảm bảo điều kiện được vay lại ngay từ giai đoạn đề xuất dự án.

Về công tác tài chính đối ngoại, bà Thảo cho biết, năm 2018, Cục QLN&TCĐN cũng đã triển khai tích cực nhiều nhiệm vụ. Đáng chú ý với vai trò là cơ quan đầu mối của Bộ Tài chính trong công tác xếp hạng tín nhiệm quốc gia, Cục đã chủ động, tích cực phối hợp với các cơ quan liên quan trong quá trình trao đổi thông tin với các tổ chức xếp hạng tín nhiệm; Mời các chuyên gia tư vấn, tổ chức các buổi hội thảo, tọa đàm nhằm không ngừng nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của công tác xếp hạng tín nhiệm quốc gia, theo đó cải thiện chất lượng thông tin cung cấp phương pháp làm việc với các cơ quan xếp hạng tín nhiệm để phản ảnh được thông tin tích cực về kinh tế vĩ mô, quản lý ngân sách nhà nước, nợ công.

Sau một thời gian dài nỗ lực, công tác xếp hạng tín nhiệm đã đạt được kết quả đáng ghi nhận. Kết quả đáng chú ý trong là năm 2018, lần đầu tiên, 2 trong số 3 tổ chức xếp hạng tín nhiệm lớn của quốc tế là Moody’s và Fitch đã liên tiếp quyết định nâng bậc tín nhiệm cho Việt Nam. Việc nâng hạng tín nhiệm giúp nâng cao uy tín của quốc gia, đồng thời gia tăng niềm tin của cộng đồng các nhà đầu tư quốc tế đối với Việt Nam. Bên cạnh đó việc nâng bậc tín nhiệm, chi phí huy động vốn nước ngoài của cả Chính phủ và doanh nghiệp sẽ giảm đi. Điều này có ý nghĩa hết sức quan trọng khi nguồn vốn ODA dành cho Việt Nam đang giảm dần và có thể sẽ kết thúc vào năm 2019…

Với những nỗ lực nói trên, bà Thảo cho biết, dự kiến đến cuối năm 2018, các chỉ tiêu an toàn nợ công đảm bảo trong giới hạn được Quốc hội cho phép.

 

Nhiều giải pháp để tiếp tục quản lý nợ công an toàn, bền vững

Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Xuân Hà đã ghi nhận và biểu dương những kết quả, nỗ lực của Cục QLN&TCĐN đạt được trong năm 2018. Thứ trưởng cho rằng, tập thể cán bộ, công chức của Cục QLN&TCĐN đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.

Điểm lại những điểm nhấn nổi bật mà Cục QLN&TCĐN đạt được trong năm 2018, Thứ trưởng Trần Xuân Hà cho rằng năm 2018, Cục QLN&TCĐN đã tích cực tham mưu giúp Bộ Tài chính hoàn thiện các cơ chế, chính sách, đặc biệt là các văn bản hướng dẫn Luật Quản lý nợ công năm 2017; Tham mưu giúp lãnh đạo bộ trong việc tiếp nhận công tác đàm phán, ký kết các nghị định khung, các nghị định vay ODA cụ thể…

Đồng thời, Cục QLN&TCĐN cũng tham mưu giúp Bộ Tài chính quản lý nợ công bền vững, góp phần tái cơ cấu ngân sách, đúng với tinh thần kết luận của Bộ Chính trị. Báo cáo cho thấy, nợ công, nợ chính phủ, nợ chính phủ bảo lãnh cũng đã giảm xuống. Đây là tín hiệu tốt cho nền kinh tế nói chung, cho công tác quản lý tài chính nói riêng.

Cùng với đó, Cục QLN&TCĐN đã phối hợp với bộ, ngành, địa phương hoàn thành nhiệm vụ vay nợ, trả nợ vốn nước ngoài, trong đó có cấu phần quan trọng do cục trực tiếp quản lý là huy động vốn nước ngoài. Cũng theo Thứ trưởng Trần Xuân Hà, Cục QLN&TCĐN đã giúp Bộ Tài chính có sự chuyển biến tích cực hơn trong công tác bảo lãnh chính phủ, vay về cho vay lại; đặc biệt là quy định về cho vay lại nguồn vốn vay nước ngoài đối với địa phương theo Nghị định 52/2017/NĐ-CP, qua đó tạo điều kiện giảm áp lực cho ngân sách trung ương, đồng thời nâng cao trách nhiệm của chính quyền địa phương trong vay và trả nợ.

Bên cạnh đó, Cục QLN&TCĐN có sự điều chỉnh trong công tác quản lý nội bộ, quan tâm nhiều hơn tới công tác tuyên truyền, công khai, minh bạch số liệu nợ công.

Tại Hội nghị, Thứ trưởng Trần Xuân Hà cũng đã chỉ đạo một số nhiệm vụ mà Cục QLN&TCĐN cần tiếp tục củng cố, rà soát trong năm 2019 và những năm tiếp theo. Theo Thứ trưởng, Cục QLN&TCĐN cần chủ động trong việc hoạch định chiến lược quản lý nợ của giai đoạn 2021-2030, trong đó phải quan tâm tới kế hoạch vay và trả nợ công giai đoạn 2021-2026 bởi ngay từ bây giờ, Cục đã phải thực hiện việc đàm phán, kí kết các khoản vay nợ. Do vậy, cần phải có định hướng để sau khi đàm phán, kí kết xong, giai đoạn 2021-2026 có nguồn lực giải ngân kịp thời.

Thay mặt toàn thể cán bộ công chức của Cục QLN&TCĐN, Cục trưởng Trương Hùng Long đã lĩnh hội ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Tài chính, đồng thời cam kết sẽ triển khai thực hiện ngay các chỉ đạo này.