Nghiệp vụ quản lý nợ chủ động (LMO) là khái niệm bao hàm các giao dịch nợ công trên thị trường (trong môi trường không xảy ra khủng hoảng nợ) được các nhà quản lý nợ thực hiện nhằm huy động vốn, thay đổi cấu trúc danh mục nợ, và xử lý rủi ro danh mục nợ (1).  Khi các nhà quản lý nợ huy động vốn, những cân nhắc chính bao gồm (i) liệu nên tiến hành huy động vốn thông qua phát hành trái phiếu, ký kết thỏa thuận vay nợ, hoặc thông qua các loại nghĩa vụ tài chính khác của chính phủ, ví dụ như khoản tín dụng từ nhà cung ứng hay các giao dịch chậm trả; (ii) vay trong nước hay nước ngoài, và trong trường hợp phát hành trái phiếu quốc tế hoặc trái phiếu toàn cầu, cân nhắc giao dịch sẽ được điều chỉnh bởi pháp luật nước nào, điều kiện niêm yết, hệ thống thanh toán bù trừ.v.v.; (iii) lựa chọn loại tiền tệ (nội tệ so với ngoại tệ, và trong trường hợp vay bằng ngoại tệ, nên vay bằng USD, EUR, JPY hay các loại tiền tệ khác); (iv) quy mô (giá trị) khoản vay, và trong trường hợp trái phiếu, liệu có nên huy động trái phiếu quy mô chuẩn và được bao gồm trong chỉ số (index) cụ thể hay không; (v) các điều khoản vay, bao gồm kỳ hạn, lãi suất kỳ vọng, cơ cấu trả gốc một lần (bullet) hay khấu trừ dần (amortizing); (vi) lựa chọn (a) tư vấn pháp lý và tài chính và (b) nhà bảo lãnh phát hành đối với trái phiếu hoặc ngân hàng đối với khoản vay.

Trong mối liên hệ này, nghiệp vụ LMO có thể ảnh hướng gián tiếp đến vị thế tài khóa của một quốc gia, ví dụ như thời điểm diễn ra các dòng tiền, cách tính toán quy mô nợ đặc biệt thông qua công cụ phái sinh, cũng như việc triển khai chính sách và nghiệp vụ tiền tệ. Tuy phần lớn LMO được áp dụng trong môi trường bình thường (không xảy ra khủng hoảng nợ), những nghiệp vụ này cũng được sử dụng trong một số trường hợp cơ cấu lại nợ công, chủ động thay đổi cơ cấu và lịch trả nợ gốc của danh mục nợ, hoặc/và để giảm chênh lệch tín dụng.

Từ góc nhìn quản lý chiến lược nợ, LMO có thể được coi như những công cụ giúp việc triển khai chiến lược nợ của một quốc gia được diễn ra thông suốt. Những giao dịch này không nên chỉ được coi là mang tính cơ hội nhằm giảm chi phí thanh toán nghĩa vụ nợ, hoặc chỉ đơn thuần để làm đẹp hồ sơ danh mục nợ. Quan trọng hơn thế, một chức năng nhiệm vụ được quy định trong văn bản lý, một chiến lược quản lý nợ và khuôn khổ đo lường rủi ro danh mục nợ rõ ràng là những điều kiện tiên quyết để quản lý rủi ro hiệu quả thông qua LMO. Hơn thế nữa, một quốc gia có thể cân nhắc triển khai LMO với mục tiêu điều chỉnh danh mục trái phiếu hiện hành để bổ sung các điều khoản thanh toán bình đẳng (pari passu) mới được chỉnh sửa, cũng như các điều khoản về ứng xử tương đồng (collective action clause) chặt chẽ hơn để tránh tình trạng một số chủ nợ không đồng ý tái cơ cấu nợ trong khi việc cơ cấu lại nợ trở nên cần thiết.

Những loại rủi ro mà các nhà quản lý nợ thường phải đối mặt có thể được phân thành các nhóm chính sau:

Những biện pháp xử lý rủi ro danh mục đã được xây dựng, và việc ứng dụng các biện pháp này đã được nhiều tài liệu tài chính thảo luận liên quan đến quản lý tài sản. Quản lý nợ công được đề cập đến sau này thông qua đánh giá các rủi ro nêu trên và áp dụng phương pháp định giá thị trường đối với danh mục nợ. Như vậy, các nhà quản lý nợ có thể hưởng lợi từ việc sử dụng các phương pháp đánh giá rủi ro dựa theo thị trường và xây dựng khung quản lý rủi ro, và đây chính là cơ sở để áp dụng nghiệp vụ LMO đối với danh mục nợ để đạt được cấu trúc như mong muốn. Ngoài ra, khuôn khổ thể chế trong nước có thể hỗ trợ quản lý nợ hiệu quả bằng cách thiết lập (i) khuôn khổ pháp lý quản lý nợ, bao gồm hoạt động phát hành trái phiếu, ký kết các khoản vay, triển khai nghiệp vụ quản lý nợ, và giám sát nghĩa vụ nợ dự phòng; (ii) khung hoạch định chính sách tài chính vĩ mô và cơ chế phối hợp giữa quản lý nợ, chính sách tiền tệ và tài khóa; và (iii) kế hoạch phát triển các thị trường trái phiếu nội tệ.

Loạt bài nghiên cứu sau đây đề cập đến những khía cạnh cốt lõi nhất của việc nhận diện rủi ro danh mục nợ công, đo lường và quản lý, bao gồm việc phát triển thị trường trái phiếu nội tệ. Loạt bài nghiên cứu này chỉ ra những lưu ý cần thiết khi định nghĩa rủi ro danh mục nợ, xây dựng khuôn khổ quản lý rủi ro, và áp dụng LMO có liên quan chặt chẽ tới các nhà quản lý nợ cũng như các nhà hoạch định chính sách khác, các bên tham gia thị trường, tổ chức xếp hạng tín nhiệm cũng như giới phân tích. Những câu hỏi sẽ được loạt bài nghiên cứu giải đáp bao gồm (i) cơ cấu danh mục nợ hợp lý, (ii) chiến lược huy động vốn, bao gồm việc lựa chọn đồng tiền phát hành, (iii) đệm tồn ngân; (iv) đánh giá thanh khoản thị trường, và (v) quyết định nghiệp vụ LMO, bao gồm giao dịch mua lại, hoán đổi trái phiếu, cũng như (vi) việc sử dụng công cụ phái sinh để giảm thiểu rủi ro danh mục nợ. Vai trò của các nhà bảo lãnh phát hành, xếp hạng tín nhiệm, và thị trường trái phiếu chính phủ (bao gồm các giai đoạn phát triển và hệ thống nhà tạo lập thị trường và khuôn khổ đấu thầu theo thông lệ tốt quả quốc tế) trong các quyết định chính sách liên quan đến quản lý nợ cũng sẽ được xem xét.