Viện nghiên cứu tài chính (IFS) cho biết quy mô phản ứng của chính phủ Anh là thực sự cần thiết để chữa cháy một nền kinh tế phẳng trong trường hợp Anh rời khỏi EU mà không có bất cứ thỏa thuận nào sẽ đi kèm với một mức giá quá đắt cho nền tài chính của Anh. Để cảnh báo cho ông Vladimir Johnson khi kế hoạch Brexit của ông đối mặt với sự phản đối gay gắt ở trong và ngoài nước, các nhà phân tích tài chính cho biết khoản vay của chính phủ đã tăng gấp đôi vào năm tới bất kể kết quả đàm phán tại Brussels. Bên cạnh đó, IFS cũng cho biết nợ quốc gia - tổng số tất cả các khoản vay được tích lũy bởi nhà nước Anh - sẽ đạt gần 90% GDP nếu Anh thoát khỏi EU mà không có thỏa thuận, mức cao nhất kể từ giữa những năm cuối thập niên 60.
Trong thời gian tới, khi thủ tướng thực hiện chính sách tăng tài trợ cho y tế, trường học và cảnh sát, IFS cho biết một sự bùng nổ nhỏ trong chi tiêu công sẽ được theo sau bởi một vụ phá sản khác. Nhận định này chỉ ra rằng Chính phủ Anh có thể sẽ phải đấu tranh để xử lý tác động của việc không có thỏa thuận Brexit, điều này sẽ dẫn tới sự thu hẹp quy mô nền kinh tế và khiến mức nợ quốc gia tăng lên.
Biểu đồ 2: Biểu đồ tăng trưởng GPD của Anh trong các kịch bản Brexit
Một cảnh báo được đưa ra về việc một làn sóng thắt lưng buộc bụng mới có thể sẽ được đưa ra trong tương lai để hạn chế sự gia tăng nợ , Paul Johnson, giám đốc của IFS cho biết,: Bạn có thể đang ở trên một vòng xoáy của nợ và thâm hụt - và trong thế giới đó chúng ta phải trải qua một thời kỳ khó khăn khác để phục hồi điều đã có.
Trong bối cảnh gia tăng đầu cơ đối với các khoản thuế có thể được thực hiện trước cuộc bầu cử, bao gồm cả khả năng cắt giảm thuế đối với người lái xe, Paul Johnson cảnh báo Thủ tướng rằng những động thái như vậy sẽ gây ra những nguy hiểm đối với nền kinh tế, tài chính công của quốc gia. Chính phủ hiện đang trôi dạt mà không có mỏ neo tài chính nào hiệu quả. Với mức độ không chắc chắn, rủi ro cao đối với nền kinh tế và tài chính công, Chính phủ Anh nên xem xét lại việc cung cấp các khoản tặng thuế tổng thể vĩnh viễn trong bất kỳ giai đoạn ngân sách nào sắp tới, ông Paul Johnson nói thêm.
Trong phân tích trước đối với báo cáo ngân sách mùa thu, IFS cho biết thâm hụt - sự thiếu hụt giữa chi tiêu của Chính phủ và thu nhập từ thuế - đã có xu hướng tăng lên hơn 50 tỷ bảng vào năm tới từ 29,3 tỷ bảng, do những thay đổi trong việc đối xử với các khoản vay của sinh viên thuộc tài khoản quốc gia và khi ông Boris Johnson tăng cường chi tiêu công.
Ở một khía cạnh khác , họ nói rằng Brexit không có thỏa thuận có thể khiến tăng trưởng kinh tế đi ngang trong năm 2020-21, ngay cả khi Ngân hàng Anh cắt giảm lãi suất và Chính phủ bước vào cắt giảm thuế khẩn cấp và cắt giảm chi tiêu công.
Mô tả kịch bản phát sinh từ một Brexit không có thỏa thuận tương đối tốt, IFS cho biết thâm hụt ngân sách sẽ tăng lên gần 100 tỷ bảng hoặc 4% GDP vào năm 2021-22, đảo ngược tiến trình trong thập kỷ vừa qua và dần dần tạo ra thâm hụt. Bội chi ngân sách lên đỉnh điểm vào năm 2009-10 sau cuộc khủng hoảng ngân hàng ở mức gần 160 tỷ bảng, trước khi giảm dần khi David Cameron và George Osborne cắt giảm chi tiêu bằng cách sử dụng chính sách thắt lưng buộc bụng.
Cơ quan giám sát thuế và chi tiêu của chính phủ, Văn phòng Ngân sách, dự báo năm nay rằng thâm hụt sẽ giảm xuống còn 21,2 tỷ bảng trong năm 2020-21. Tuy nhiên, kịch bản này đã ước tính vào tháng 3 trên cơ sở thỏa thuận Brexit suôn sẻ. Thâm hụt ngân sách liên tiếp đã khiến nợ quốc gia tăng lên khoảng 80% GDP - cao hơn gấp đôi mức trước cuộc khủng hoảng tài chính. Mặc dù các nhà kinh tế đã có những tranh luận về mức độ bền vững của các khoản nợ như vậy. IFS nói rằng việc giữ mức nợ như vậy có thể ngăn nước này tăng chi tiêu cho các dịch vụ công trong tương lai. IFS cho biết các kế hoạch chi tiêu gần 14 tỷ bảng của chính phủ do Bộ trưởng Bộ Tài chính Sajid Javid, tại kỳ chi tiêu tháng trước cho giai đoạn 2020-21 sẽ chỉ trả lại tiền tài trợ cho các dịch vụ theo tỷ lệ phần trăm thu nhập quốc dân theo mức được ghi nhận vào năm 2006-2007.
IFS cho biết chính phủ đương thời đã thực hiện từ bỏ các quy tắc vay mượn của cựu thủ tướng Philip Hammond, bao gồm cả bản tuyên ngôn bảo thủ cam kết loại bỏ thâm hụt hoàn toàn vào giữa năm 2020. Người phát ngôn của Ngân hàng Trung ương Anh cho biết: Vòng chi tiêu của 9 tháng qua đã hỗ trợ người dân trong đó ưu tiên các lĩnh vực y tế, giáo dục và cảnh sát trong các quy tắc tài chính hiện hành, như đã thông báo. Bên cạnh đó, Thủ tướng Anh đã nói: sẽ xem xét khung tài chính khi vượt qua giai đoạn khó khăn này. Để làm như vậy, chúng tôi sẽ giữ lại một mỏ neo tài chính cho chi tiêu công để các quyết định được đưa ra nhằm đảm bảo tính bền vững lâu dài của tài chính công.
Nguồn:
https://edition.cnn.com/2019/10/08/business/no-deal-brexit-uk-debt/index.html
https://www.theguardian.com/politics/2019/oct/08/no-deal-brexit-would-push-national-debt-to-levels-last-seen-in-60s