Nội dung mới của Thông tư số 99 đã tháo gớ những khó khăn cho các đơn vị áp dụng Thông tư. Cụ thể Thông tư 99 có những nội dung mới như sau:

 1/ Về chứng từ kế toán:

Tại Điều 13, Cục trưởng Cục QLN và TCĐN quy định thống nhất một số mẫu biểu chứng từ để bộ phận nghiệp vụ có liên quan lập theo mẫu và chuyển cho kế toán để hạch toán đối với trường hợp cần thống nhất mẫu biểu và chỉ tiêu nhằm cung cấp số liệu giữa các bộ phận nghiệp vụ.

Tại Điều 15, Cục trưởng Cục QLN và TCĐN quy định việc xác nhận của bộ phận nghiệp vụ trước khi chuyển đến kế toán đối với tài liệu có liên quan đến việc nhận, trả nợ vay nước ngoài trong trường hợp tài liệu được in ra từ email hoặc phần mềm DMFAS được chuyển đến bộ phận kế toán để kế toán lập chứng từ hạch toán.

Quy định này tạo điều kiện linh hoạt cho Cục QLN chủ động quy định các mẫu chứng từ  trong quy trình nội bộ để phù hợp với yêu cầu quản lý của Cục.

2/ Về Tài khoản kế toán

- Tại Điều 25, Cục QLN và TCĐN căn cứ vào hệ thống tài khoản ban hành trong danh mục tài khoản kế toán tại Phụ lục số 02 kèm theo Thông tư này để áp dụng tại đơn vị; được bổ sung tài khoản kế toán chi tiết cho các tài khoản đã được quy định trong danh mục hệ thống tài khoản kế toán để phục vụ yêu cầu quản lý và hạch toán kế toán của đơn vị. Trường hợp bổ sung tài khoản ngang cấp với các tài khoản đã được quy định trong danh mục hệ thống tài khoản kế toán thì phải được Bộ Tài chính chấp thuận bằng văn bản trước khi thực hiện.

Quy định này giúp Cục QLN chủ động mở các tài khoản chi tiết đáp ứng yêu cầu quản lý.

Một số quy định mới tại Phụ lục số 2 Hệ thống tài khoản kế toán vay, trả nợ nước ngoài của Chính phủ như sau:

- TK 112- Tiền gửi trên tài khoản đặc biệt đã nhận nợ được thay bằng TK 138 - Các khoản vay chưa xác định được đối tượng sử dụng hoặc mục đích sử dụng

- TK 134 - Cho vay lại vốn nước ngoài được đổi tên thành TK 134 -Các khoản vay về cho vay lại vốn vay nước ngoài

- TK 135 - Các khoản đơn vị trả về Quỹ Tích lũy trả nợ được đổi tên thành TK 135- Phải thu Quỹ Tích lũy trả nợ

3/ Về Báo cáo tình hình vay, trả nợ nước ngoài

Tại Điều 32.Cục QLN và TCĐN phải lập và gửi các báo cáo sau:

Trước đây quy định thời hạn gửi là 2 tháng sau kỳ báo cáo theo đó Cục QLN gặp rất nhiều khó khăn vì cần có thời gian rà soát và đối chiếu số liệu với các bên liên quan như: nhà tài trợ, các đơn vị được ủy quyền cho vay lại, chính quyền địa phương…

4/ Về hạch toán vay lại vốn vay nước ngoài tại chính quyền địa phương

Tại Điều 34 quy định: Đối với khoản vay nước ngoài của Chính phủ cho chính quyền địa phương vay lại, Sở Tài chính thực hiện theo dõi, đánh giá quá trình quản lý vốn vay lại thuộc dự án theo quy định của Nghị định 97/2018/NĐ-CP và hợp đồng cho vay lại.

 Định kỳ trước ngày 20 hàng tháng, trên cơ sở hồ sơ giải ngân vốn vay của nhà tài trợ, Cục QLN và TCĐN gửi Thông báo các khoản giải ngân cho Sở Tài chính để đối chiếu tình hình vay nợ được tổng hợp từ các Chủ dự án để thực hiện ghi nhận nợ qua KBNN cấp tỉnh.

Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được thông báo của Bộ Tài chính (Cục QLN và TCĐN), Sở Tài chính gửi công văn đề nghị ghi nhận nợ kèm bản sao Thông báo giải ngân của nhà tài trợ cho KBNN cấp tỉnh để KBNN thực hiện hạch toán khoản nhận nợ của chính quyền địa phương cùng thời điểm với thời điểm Chính phủ nhận nợ.

Tổng Giám đốc KBNN hướng dẫn cụ thể về phương pháp hạch toán theo thẩm quyền được giao tại Thông tư số 77/2017/TT-BTC và Thông tư số 19/2020/TT-BTC. Trước thời hạn Sở Tài chính phải nộp các báo cáo tình hình vay nợ của địa phương về Bộ Tài chính 05 ngày làm việc, KBNN tỉnh lập báo cáo gửi Sở Tài chính về khoản nợ mà chính quyền địa phương vay lại của Chính phủ. Mẫu biểu báo cáo của KBNN cấp tỉnh đối với số liệu vay lại của chính quyền địa phương cần đảm bảo các thông tin mà Sở Tài chính phải báo cáo Bộ Tài chính theo quy định hiện hành.

 5/ Về thống kê, tổng hợp báo cáo các khoản vay nợ được Chính phủ bảo lãnh

        Tại Điều 37 quy định Cục QLN và TCĐN có trách nhiệm thực hiện thống kê, tổng hợp và gửi các báo cáo sau:

• Báo cáo thực hiện vay, trả nợ nước ngoài được Chính phủ bảo lãnh B01/BL
• Báo cáo thực hiện vay, trả nợ trong nước được Chính phủ bảo lãnh B02/BL

Thời hạn gửi là trước ngày 31/10 đối với báo cáo 6 tháng và trước ngày 30/4 năm sau đối với báo cáo 12 tháng. Trước đây quy định thời hạn gửi là 2 tháng sau kỳ báo cáo.  

 6/ Về thống kê, tổng hợp báo cáo các khoản cho vay lại vốn vay ODA, vay ưu đãi nước ngoài

 Tại Điều 39 quy định Cục QLN và TCĐN có trách nhiệm lập Báo cáo thực hiện vay về cho vay lại B01/VL. Thời hạn gửi là trước ngày 31/10 đối với báo cáo 6 tháng và trước ngày 30/4 năm sau đối với báo cáo 12 tháng. Trước đây quy định thời hạn gửi là 2 tháng sau kỳ báo cáo.          

Tóm lại, quy định mới tại Thông tư 99 giúp cho các đơn vị thuộc đối tượng áp dụng triển khai áp dụng thuận lợi hơn so với các quy định cũ.