Trong mọi mọi giao dịch, rủi ro tiềm ẩn chính là nguồn gốc để Người được bảo hiểm quyết định mua bảo hiểm và để Cơ quan bảo hiểm quyết định cấp bảo hiểm cho giao dịch đó.
Nhà máy Nhiệt điện Duyên Hải 3 của Tập đoàn Điện lực Việt Nam
Đối với các hợp đồng xuất khẩu, Rủi ro chính trị của quốc gia nơi xuất hàng đến, của người mua hoặc của người bảo lãnh là một yếu tố đặc thù trong TDXK. Khi xem xét cấp bảo hiểm TDXK, NEXI đặc biệt lưu ý nguyên tắc này. Tùy theo mức độ phân loại rủi ro, NEXI quyết định cấp hoặc không cấp bảo hiểm hoặc cấp bảo hiểm có điều kiện.
Bảo hiểm TDXK tổng hợp áp dụng cho hợp đồng xuất khẩu có giá trị trên 50 tỷ Yên và Tỷ lệ bảo hiểm do NEXI quyết định. Trong bảo hiểm tổng hợp, Người xuất khẩu bắt buộc phải mua bảo hiểm rủi ro chính trị, nhưng không bắt buộc mua bảo hiểm rủi ro thương mại.
Đối với các dự án đặc biệt (Nhà máy điện hạt nhân hay Nhà máy thủy điện với giá trị hợp đồng trên 15 tỷ Yên), các hợp đồng xuất khẩu không đáp ứng “Quy tắc bảo hiểm của NEXI” cần phải tham vấn với NEXI trên cơ sở từng trường hợp cụ thể để NEXI xem xét, quyết định.
Hợp đồng bảo hiểm TDXK của NEXI cũng qui định rõ về các “Điều chỉnh sửa đổi quan trọng” trong hợp đồng xuất khẩu. Trường hợp hợp đồng xuất khẩu bị điều chỉnh hoặc thay đổi điều kiện, sửa đổi này phải phù hợp với các “điều chỉnh sửa đổi quan trọng” trong quy tắc của NEXI và Người xuất khẩu phải thông báo cho NEXI trong vòng 1 tháng trước ngày thanh toán cuối cùng.
Nhà máy Nhiệt điện Duyên Hải 3 của Tập đoàn Điện lực Việt Nam
“Sửa đổi quan trọng” có thể là Gia hạn ngày giao hàng (trên 3 tháng); Sửa đổi điều khoản thanh toán; Tăng giá trị hợp đồng (trên 10% so với giá trị ban đầu); Thay đổi Người mua, Người thanh toán hoặc Người bảo lãnh; Thay đổi quốc gia xuất hàng đến; Thay đổi Người thanh toán hoặc Người bảo lãnh; v.v…
Tỷ lệ bảo hiểm cho bảo hiểm đặc biệt trong hợp đồng được NEXI xác định như sau:
Gói cơ bản trừ rủi ro chính trị
|
|
A
|
+
|
B
|
|
|
|
|
|
|
Trước khi giao hàng
|
Sau khi giao hàng
|
Rủi ro chính trị và thương mại
|
|
A
|
+
|
B
|
+
|
C
|
|
|
|
Chính trị
|
A
|
B
|
Gói đầy đủ
|
|
A
|
+
|
B
|
+
|
C
|
+
|
D
|
|
Thương mại
|
C
|
D
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
A
|
(Rủi ro chính trị/ Trước khi giao hàng): 60 – 95% (do Người xuất khẩu lựa chọn nhưng A> hoặc = C)
|
B
|
(Rủi ro chính trị/ Sau khi giao hàng): 97,5% (cố định)
|
C
|
(Rủi ro thương mại/ Trước khi giao hàng): 60 – 80% (do Người xuất khẩu lựa chọn nhưng A> hoặc = C)
|
D
|
(Rủi ro thương mại/ Sau khi giao hàng): 90% (cố định)
|
|
|
Giá trị bảo hiểm:
Giá trị bảo hiểm trước khi giao hàng (A hoặc C) = Giá FOB x tỷ lệ bảo hiểm
Giá trị bảo hiểm sau khi giao hàng (B hoặc D) = Giá trị hợp đồng x tỷ lệ bảo hiểm
|
Không bao gồm giá trị tạm ứng trước đợt giao hàng đầu tiên
|
Tỷ lệ bảo hiểm cho bảo hiểm tổng hợp được xác định như sau:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Trước khi giao hàng
|
Sau khi giao hàng
|
Gói đầy đủ
|
|
A
|
+
|
B
|
+
|
C
|
+
|
D
|
|
Chính trị
|
A
|
B
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Thương mại
|
C
|
D
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
A
|
(Rủi ro chính trị/ Trước khi giao hàng): 80% (cố định)
|
B
|
(Rủi ro chính trị/ Sau khi giao hàng): 97,5% (cố định)
|
C
|
(Rủi ro thương mại/ Trước khi giao hàng): 80% (cố định)
|
D
|
(Rủi ro thương mại/ Sau khi giao hàng): 90% (cố định)
|
|
|
Giá trị bảo hiểm:
Giá trị bảo hiểm trước khi giao hàng (A hoặc C) = Giá FOB x tỷ lệ bảo hiểm
Giá trị bảo hiểm sau khi giao hàng (B hoặc D) = Giá trị hợp đồng x tỷ lệ bảo hiểm
|
Không bao gồm giá trị tạm ứng trước đợt giao hàng đầu tiên
|
Ngoài ra, NEXI còn phân loại đối tượng mua bảo hiểm để làm căn cứ xác định Tỷ lệ bảo hiểm. Ví dụ, tỷ lệ bảo hiểm tổng hợp đối với nguyên vật liệu sản xuất áp dụng cho từng loại đối tượng được bảo hiểm như sau:
|
Tỷ lệ bảo hiểm
|
|
Rủi ro chính trị
|
Rủi ro thương mại
|
A
|
B
|
C
|
D
|
Trước khi giao hàng
|
Sau khi giao hàng
|
Trước khi giao hàng
|
Sau khi giao hàng
|
Phá sản
|
Hủy hợp đồng
|
Phá sản
|
Hủy hợp đồng
|
Bậc xếp hạng
|
G
|
GS
|
O
|
O
|
O
|
GA
|
O
|
O
|
O
|
GE
|
O
|
O
|
O
|
E
|
EE
|
O
|
O
|
X
|
O
|
EA
|
O
|
O
|
X
|
O
|
EM
|
O
|
O
|
X
|
p x 1
|
EF
|
O
|
O
|
X
|
p x 1 (không bắt buộc)
|
EC
|
O
|
O
|
X
|
X x 2
|
P
|
O
|
X
|
X x 2
|
X x 2
|
R
|
O
|
X
|
X x 2
|
X x 2
|
B
|
N/A
|
O: có bảo hiểm; X: không bảo hiểm;
p: bảo hiểm nếu người mua còn hạn mức tín dụng
Trong đó:
x 1: bảo hiểm không bắt buộc nếu còn hạn mức tín dụng nhưng giới hạn không quá giá trị hợp đồng dưới 5 tỷ Yên và sử dụng trong 1 năm. Nếu thanh toán theo hình thức ILC, có thể cấp bảo hiểm cho giao dịch có thời hạn 2 năm (Ngân hàng phát hành ILC phải được xếp hạng GS, GE, hoặc SA (ngân hàng có hệ số tín nhiệm tốt)
x 2: Nếu thanh toán theo hình thức ILC, có thể cấp bảo hiểm (chỉ sau khi nhận được ILC) (Ngân hàng phát hành ILC phải được xếp hạng GS, GE, hoặc SA (ngân hàng có hệ số tín nhiệm tốt)
Dự án Nhà máy Nhiệt điện Duyên Hải 3
Phí bảo hiểm được NEXI xác định theo các yếu tố sau:
Rủi ro được bảo hiểm
|
Giá trị mua bảo hiểm
|
|
Tỷ lệ bảo hiểm
|
|
Giá trị bảo hiểm
|
A
|
Giá FOB
|
x
|
Tỷ lệ bảo hiểm
Rủi ro chính trị/ Trước khi giao hàng
|
=
|
Giá trị bảo hiểm
Rủi ro chính trị/ Trước khi giao hàng
|
B
|
Giá FOB
|
x
|
Tỷ lệ bảo hiểm
Rủi ro thương mại/ Trước khi giao hàng
|
=
|
Giá trị bảo hiểm
Rủi ro thương mại/ Trước khi giao hàng
|
C
|
Giá trị hợp đồng
|
x
|
Tỷ lệ bảo hiểm
Rủi ro chính trị/ Sau khi giao hàng
|
=
|
Giá trị bảo hiểm
Rủi ro chính trị/ Sau khi giao hàng
|
D
|
Giá trị hợp đồng
|
x
|
Tỷ lệ bảo hiểm
Rủi ro thương mại/ Trước khi giao hàng
|
=
|
Giá trị bảo hiểm
Rủi ro thương mại/ Sau khi giao hàng
|
Tổng
|
A + B + C + D
|
=
|
Phí bảo hiểm
|
Các yếu tố xem xét khi thẩm định bảo hiểm gồm (i) Điều kiện bảo hiểm (Chính sách của quốc gia đối với bảo hiểm rủi ro chính trị, xếp hạng của người mua đối với bảo hiểm rủi ro thương mại), (ii) Điều kiện trong hợp đồng xuất khẩu; (iii) Điều khoản thanh toán (Thanh toán L/C, T/T, tiến độ, duy trì,…); (iv) Các hình thức bảo lãnh; (v) Quy định về hồ sơ kèm theo đơn đăng ký mua bảo hiểm (Bản sao hợp đồng xuất khẩu, L/C, lịch giao hàng;… hay (vi) Hình thức bảo hiểm mở sổ có thể được đăng ký qua dịch vụ trực tuyến (Không yêu cầu bằng chứng khi đăng ký, Chỉ yêu cầu bằng chứng khi bên xuất khẩu yêu cầu chi trả bảo hiểm)…