Chỉ tiêu thời gian đáo hạn bình quân (ATM) thường được sử dụng để phản ánh thời gian đến hạn trả nợ của danh mục nợ, theo đó nghĩa vụ trả nợ được tính bằng giá trị danh nghĩa (3). Thời gian đáo hạn của trái phiếu được đo lường bằng khoảng thời gian từ thời điểm đánh giá mức độ rủi ro đến thời điểm nghĩa vụ trả nợ gốc đến hạn thanh toán. Ví dụ, đối với trái phiếu thanh toán một lần (bullet bond), thời gian đáo hạn của trái phiếu được tính bằng thời gian còn lại cho đến ngày phải trả nợ gốc. Đối với trái phiếu trả gốc nhiều lần (amortizing bond), thời gian đáo hạn là bình quân gia quyền của tất cả các khoảng thời gian còn lại cho đến thời điểm khoản trả gốc khấu trừ dần đến hạn thanh toán, trong đó trọng số được tính theo quy mô tương ứng của mỗi khoản trả nợ gốc. Nói cách khác, ATM là khoảng thời gian trung bình mà một đơn vị (như bằng tiền đô la) của khoản nợ gốc được thanh toán(4).

 

 

 

Tuy ATM được sử dụng rộng rãi, chỉ số này phản ánh rủi ro tái cấp vốn tương đối thô. Điểm mạnh của chỉ tiêu này là tính đơn giản, dễ hiểu, theo dõi và hậu kiểm. Nhược điểm của chỉ tiêu này, do bản chất là chỉ số bình quân, là không thể hiện các rủi ro nghĩa vụ trả nợ gốc tập trung cao tại một thời điểm khiến cho chỉ tiêu này nếu chỉ sử dụng đơn lẻ sẽ không thể hiện đầy đủ rủi ro tái cấp vốn (trừ khi áp dụng giả định hồ sơ đáo hạn nợ bằng phẳng qua các năm). Nhận thức được nhược điểm này, các nhà quản lý nợ thường xem xét chỉ tiêu này như là một chỉ tiêu tổng hợp và thường được sử dụng cùng với các chỉ tiêu khác mô tả cơ cấu đáo hạn của danh mục nợ (tức là hồ sơ đáo hạn). Ngoài ra, chỉ tiêu ATM cần được xem xét trong bối cảnh cơ cấu rủi ro nợ tổng thể của một quốc gia, trong khi các quyết sách về việc thay đổi cơ cấu danh mục nợ cần được dựa trên những phân tích này cũng như quan điểm của các nhà quản lý về điều kiện huy động vốn trong tương lai (6)

Rủi ro đảo nợ/tái cấp vốn phụ thuộc vào rủi ro thanh khoản, và mối quan hệ này thường được thể hiện khi định lượng rủi ro. Ví dụ khi một quốc gia có thanh khoản thị trường cao và khẩu vị đầu tư của thị trường tốt, khả năng là hầu hết các điểm đáo hạn trên đường cong lợi suất của nước đó có thể được tái cấp vốn mà không gặp khó khăn (kể cả các khoản vay với kỳ hạn ngắn) (7). Tuy nhiên, bất kể tính thanh khoản của thị trường, nếu các nhà đầu tư không muốn nắm giữ rủi ro công cụ nợ của một nước, họ thường muốn giao dịch các công cụ nợ với kỳ hạn ngắn và nhiều khả năng sẽ đòi hỏi mức phí bù rủi ro (risk premium) cao hơn. Trong những trường hợp này, bất kỳ thông tin nào bị coi là tiêu cực liên quan đến nước đó sẽ khiến các nhà tham gia thị trường ngừng cung cấp vốn ở mọi mức lãi suất.

Đối với các nhà quản lý nợ, việc thiết lập các mục tiêu nhằm đạt được hồ sơ đáo hạn bằng phẳng là thông lệ. Việc tính toán các mục tiêu như vậy cần được chú ý đặc biệt, ví dụ như để đạt được mục tiêu khối lượng tối đa nghĩa vụ trả nợ gốc được đáo hạn hàng năm có thể khiến nhà quản lý nợ lỡ các cơ hội phát hành và thanh toán nợ trên thị trường nợ, và có thể dẫn đến việc thay đổi đột ngột nhu cầu huy động vốn vay.

Tuy vậy, thông lệ tốt là các nhà quản lý nợ nên xem xét khả năng đề ra những mức trần về khối lượng nợ được cho phép đến hạn trong vòng 12 tháng tới (8). Chỉ tiêu này có thể được tính theo tỷ lệ so với tổng dư nợ, hoặc một mức trần quy theo giá trị tiền tệ phụ thuộc vào tình hình thanh khoản của thị trường. Bên cạnh đó, việc đề ra các hạn mức nợ đáo hạn trong từng Quý cũng là thông lệ tốt để đảm bảo các khoản đáo hạn không tập trung cao vào các thời điểm nhất định trong năm. Bằng cách này sẽ kiềm chế được rủi ro tái cấp vốn trong ngắn hạn. Tuy nhiên những mục tiêu này đòi hòi quá trình phân tích cặn kẽ, lên kế hoạch tốt, và việc giám sát thường xuyên./.